Microsoft verleent toegang tot de digitale accounts van overledenen

In Nederland overlijden elk jaar ruim 150.000 mensen en worden ongeveer evenveel nalatenschappen afgewikkeld. Naast fysieke bezittingen laten de overledenen ook digitale bezittingen achter. Denk hierbij aan een account op Facebook, bestanden in de Cloud of gebruiksrechten op media en entertainment. Deze digitale bezittingen maken onderdeel uit van de nalatenschap van een overleden persoon. Recent heeft de Rechtbank Amsterdam uitspraak gedaan over het verschaffen van toegang aan erfgenamen tot een Hotmail-account van hun overleden zoon en broer. In lijn met arresten gewezen door het Bundesgerichtshof, de hoogste Duitse rechter, oordeelt de voorzieningenrechter dat de Microsoft-rechten van rechtswege integraal  zijn overgegaan  op de erfgenamen. Ik schets hierna kort de zaak.

De zaak

In een kort geding vorderen erfgenamen toegang tot het Hotmail- en One Drive-account van de overleden persoon. Zij hopen door de toegang tot het e-mailaccount de nalatenschap te kunnen afwikkelen en meer te weten te komen over de omstandigheden van het overlijden van hun zoon en broer. Verder willen zij de e-mails van kennissen/vrienden van de overledene achterhalen, zodat zij hen kunnen informeren over het overlijden. De erfgenamen stellen hiertoe dat zij op basis van de wet rechtsopvolgers onder algemene titel (saisine) van de accounts van de overledene en de inhoud daarvan zijn.

Microsoft stelt dat, als de erfgenamen al partij zouden zijn geworden bij de Microsoft Services Agreement (MSA), dit niet direct toegang tot het account van erflater impliceert, omdat dit een zodanig persoonlijk karakter heeft dat dit niet kan overgaan onder algemene titel. Verder heeft Microsoft zich verweerd met de stelling dat er persoonsgegevens van derden in het e-mailaccount staan waarmee zij als verwerkingsverantwoordelijke zorgvuldig moet omgaan.

Oordeel rechtbank

De rechtbank oordeelt dat het email-account van de erflater en de inhoud ervan bij zijn overlijden van rechtswege zijn overgegaan op zijn erfgenamen en dat Microsoft niet aannemelijk heeft gemaakt dat de MSA een zodanig persoonlijk karakter heeft dat deze niet kan overgaan onder algemene titel.

Ook het verweer van Microsoft dat er rekening gehouden moet worden met rechten van derden, faalt. In Nederland bestaat geen wettelijke regeling van digitale nalatenschappen. De Nederlandse juridische situatie lijkt op die in Duitsland. De rechtbank oordeelt in lijn met twee standaardarresten van het Duitse Bundesgerichtshof. Deze luidt dat een erfgename als rechtsopvolger toegang moet krijgen tot het Facebook-account van de overledene. Digitale gegevens zoals Facebook-berichten zouden volgens de Duitse rechter niet anders zijn dan fysieke dagboeken of brieven. De belangen van derden of de AVG maken dit niet anders. Dat geldt dus nu voorlopig ook in Nederland. De “vrienden” op een sociaal netwerk moeten daar in hun berichtgeving rekening mee houden.

Heeft u een vraag over dit onderwerp? Neem dan gerust contact met mij op.